‘The two of you will never see each other again’ Moonrise Kingdom

Film: Moonrise Kingdom (2012).
Regie: Wes Anderson.

Scenario: Wes Anderson & Roman Coppola.

Verhaal: Sam en Suzy zijn verliefd, lopen samen van huis/pad-vinderskamp weg en worden achtervolgd.




De psychologie van MK is doordacht: Sam is een buitenstaander omdat zijn ouders zijn gestorven, maar Suzy is ‘anders’ omdat zij ‘anders’ is. Hoewel de uitventers van Freud-light graag het tegendeel suggereren kun je, zo laat Moonrise Kingdom zien, het heden niet altijd uit het verleden verklaren. Sam en Suzy herkennen elkaars gekweldheid – ze vertrouwen elkaar en je twijfelt er geen moment aan dat die twee bij elkaar horen.

Door Sams woede en doortastendheid schemert steeds een groot verdriet en eenzaamheid; als Suzy zegt dat ze ‘wezen’ altijd heeft benijd omdat ze zo ‘special’ zijn, kijkt Sam haar koelwoedend aan en zegt: ‘I love you, but you don’t know what you’re talking about.’

Wat is Suzy goed gecast met haar licht loensende kattenblik: het is net of haar ziel een tikje scheef in haar hoofd hangt.

Behalve Sam en Suzy leren we nog veel meer personages kennen. Net als in een soap, alleen bij de personages in MK krijg je steeds ‘diepere’ lagen van hun persoonlijkheid te zien.

‘Voorbeelden!’

Hopman Ward (Edward - latrine inspectie! – Norton) toont onverwacht veel compassie nadat hij heeft gehoord dat Sam een wees is. Sheriff Sharp (Bruce - You’re deputized! – Willis) geeft toe dat hij niet de slimste is, ‘maar zelfs de slimste kinderen steken soms een vinger in het stopcontact’. De moeder van Suzy zucht als ze begrijpt dat haar dochter begrijpt dat haar moeder zich zorgen maakt over haar sombere dochter (de moeder wordt gespeeld door Frances McDormand, die een mooie, kleine rol heeft als echtgenote en brandweervrouw in This Must Be The Place).

Tilda - Io sono l'amore Swinton heeft een saaie rol die ze saai gestalte geeft, Jason - Hotel Chevalier - Schwartzman idem en van het luie minimalisme van Bill Murray ben ik nooit gecharmeerd geweest, maar verder acteert iedereen subliem in MK.

Moonrise Kingdom is nostalgisch, maar zoals je aan het affiche (hierboven) al kunt zien, kun je Anderson niet van escapisme beschuldigen: hij maakt zijn nostalgie onschadelijk door te benadrukken dat zij artificieel is, een spel. Hij vertelt geen sprookjes om de actualiteit te ontvluchten, maar om die te overstijgen; MK gaat over universele gevoelens en hindernissen, over de zoektocht naar liefde, verwantschap, familie en alternatieve familie. Anderson studeerde ooit filosofie; hij is geïnteresseerd in essenties, dilemma's en - paradox alert! - vleesgeworden abstracties.

Style is everything. Locatie, decor, kleding. En: wie laat zijn camera zo fraai door een interieur karren als Anderson? Wie laat zijn lens zo fijn naar of van zijn personages rijden? Daarbij: geen levende filmmaker weet de kracht van de kleur geel (zon, goud, geluk) zo effectief in te zetten als Anderson in Moonrise Kingdom.

De soundtrack (Britten, Bern-stein, Mozart, Françoise Hardy, Desplat) draagt MK. De score is voor-treffelijk, zij het soms wat opdring-erig en luid. Anderson is een dominant regisseur: hij bepaalt wat we zien, horen, voelen – aan onze verbeelding laat hij weinig over, we moeten ons overgeven aan die van hem.

Aanstekelijk: net als in die AE commercial laat Anderson in MK zien hoe leuk het is om dingen te maken. Het genot van een toneelvoorstelling met vogelpakken en ‘zelfgemaakte’ golven, een padvinderskamp met eigen boomhutten en allerhande contrapties.

Interessantste wending: de morele groei van een groep padvinders.

Vertederend: een hele divisie (afdeling?) padvinders die braaf luistert terwijl Suzy hen voorleest.

Ook mooi: gele botsauto’s die door de storm op het strand zijn beland.

Minder: de laatste blikseminslag die we tijdens De Grote Storm te zien krijgen – of eigenlijk vooral het shot waarin we drie personages in silhouet aan een kerktoren zien hangen – is clichématig en flauw, al wordt dat goedgemaakt als even later de cartograaf (Bob Balaban) in beeld komt: op de achtergrond zien we dan een zwarte Volkswagen Kever met op het dak de afgebroken witte kerktoren.

Het grappigste/meest treurige shot uit MK: het advocatenechtpaar (Murray & McDormand) dat in twee eenpersoonsbedden (metertje tussenruimte) van bovenaf is gefilmd. De dessins van hun respectievelijke dekens detoneren. Hij weet dat zij hem bedriegt met de police officer. Zij weet dat alleen de kinderen hen bij elkaar houden.









Eindoordeel: drie clandestien aan de waterkant gedeelde sigaretjes (3/5). Moonrise Kingdom is Wes Andersons beste film yet. Beter dan The Royal Tenenbaums (2001) en zelfs, nipt, beter dan The Darjeeling Limited (2007).

Als je dit jaar twee films gaat zien, zou de kwaliteit van MK een acceptabel excuus voor een eerste bioscoopbezoek kunnen zijn – de titel voor de tweede film houd je tegoed.

‘Maar?’
‘Anderson is ongevaarlijk.’
‘En kunst moet gevaarlijk zijn?’
‘Blijkbaar.’

P.S. Leuk hoe Wes Anderson de mechanismen van het conservatisme doorgrondt: merk bijvoorbeeld op (op het affiche hierboven) hoe de drie zonen van Murray en McDormand in hun houding, de armen over elkaar, hun vader exact navolgen.

'Wat toepasselijk om in de gebiedende wijs op de mechanismen van het conservatisme te wijzen!'
'Vorm is inhoud.'

Toegift: 'We all had a really good time - and so will you.'

Plaatjes: Moonrise Kingdom Dot Kom.