De dokter ziet alles - once upon a time in Anatolia

Film: Once Upon A Time In Anatolia (OUATIA)

Regie: Nuri Birge Ceylan.

OUATIA is: geen love-interest, geen ge-snotter, nauwelijks grappen, nauwelijks geweld, nauwelijks gedramatiseerd drama, nauwelijks verwik-kelingen, nauwelijks mooie vrouwen, nauwelijks vertederende kinderen, nauwelijks seks, nauwelijks muziek.

Maar wel: Cinema met een kapitale hoofdletter of hoe zeg je dat? Contemplatieve cinema. Of: cinema met een ziel. Bijna bewustzijnscinema.

Eenvoudig verhaal, maar/dus: een geweldig scenario, mooie fotografie (soms tot over de grenzen van de edelkitsch) en fijn acteerwerk.

Let op de: appel die ’s nachts – op ongeveer een derde van de film – uit een boom wordt geschud, een heuvel afrolt en een stukje wordt meegevoerd door een bergstroompje. Die gebeurtenis wordt gespiegeld in de slotscène (het jongetje dat een bal terugschopt naar een schoolplein). Wat ik bedoel: volgens mij is dat speelse slot niet ter verzachting of om je, ondanks alles, te vertederen. Het zegt: de rottigheid houdt nooit op. Vergeet ook niet dat de dokter - die vanuit de ruimte waar autopsie wordt gepleegd op het lijk waarnaar in 'de appelscène' werd gezocht, toekijkt naar de onbaatzuchtige actie van het jongetje (deze zin is grammaticaal correct, lees 'm nog maar een keer) - bewust kinderloos is. Hij heeft in teveel hoofden en harten gekeken - ook figuurlijk - om nog in het leven te geloven. Het is zo mooi dat hij tegelijkertijd een toonbeeld van empathie en innerlijke beschaving is.

Onvergetelijk van psychologie: de scène waarin de dokter de procureur uitlegt waarom diens vrouw zelfmoord heeft gepleegd.

Speciaal aanbevolen voor: liefhebbers van Anton Pawlowitsj Tsjechov (1860—1904) en dan vooral van Tsjechov's toneelwerk. En niet alleen omdat één van de belangrijkste personages uit OUATIA een arts is die zijn soortgenoten en het leven beter doorziet dan de andere personages, maar omdat de film ongeveer hetzelfde beweert als het oeuvre van APT: het leven is een raadsel, wij zijn een raadsel en we zijn allemaal even alleen en vergankelijk. Het is trouwens vrij kut dat Nuri Birge Ceylan het zelf in interviews ook steeds over Tsjechov schijnt te hebben - anders had ik hier nu even lekker erudiet kunnen freaken.

Eindoordeel: 4 levend begraven slachtoffers (4/5). Of verklap ik nou weer iets?

Affiche: IMDB.